W godzine „W” zabrzmi syrena – obchody Powstania Warszawskiego

Pomnik Ku Czci Żołnierzy Armii Krajowej na placu Rapackiego (fot. torun.pl)

W poniedziałek miną 72 lata od wybuchu Powstania Warszawskiego. Uroczystości upamiętniające to wydarzenie rozpoczną się o godzinie 17.00 na placu Rapackiego

Długo planowane powstanie żołnierzy Armii Krajowej przeciwko niemieckim okupantom rozpoczęło się 1. sierpnia 1944 roku i trwało 63 dni – do 3 października. Powstanie miało być jasnym sygnałem Polskiego Państwa Podziemnego do prawa o samodzielnym decydowaniu o losach nowej Polski. Opanowanie Warszawy i przystąpienie do jawnie sprawowanej władzy podkreśliłoby suwerenność Polski w obliczu Armii Czerwonej. Powstanie Warszawskie było zwieńczeniem operacji „Burza”. Plan przewidywał podjęcie walki z Niemcami w chwili zbliżania się wojsk radzieckich. Polacy wyzwalając określony teren i ujawniając organy rządu londyńskiego, chcieli przejąć władze i wystąpić wobec wkraczających wojsk Armii Czerwonej w roli gospodarza.

Decyzja o rozpoczęciu powstania zapadła po tym, jak na przedmieściach dzielnicy Praga pojawiły się radzieckie czołgi. Moment zrywu wyznaczono na godzinę 17.00, oznaczoną kryptonimem – godzina „W”, choć pierwsze potyczki rozpoczęły się dużo wcześniej. Według historyków ludność cywilna Warszawy w większości przyjęła wybuch powstania z radością. Warto dodać, że długotrwały opór powstańców nie byłby możliwy bez pomocy zwykłych warszawiaków.

Choć proporcja sił po obu stronach była podobna (ok. 50 tys.), to uzbrojenie, wyszkolenie i wyposażenie przemawiało zdecydowanie za Niemcami. Dysponowali oni bronią pancerną, artylerią i lotnictwem. Powstanie, które było największą bitwą polskiego ruchu oporu zakończyło się klęską. Poległo około 20 tys. żołnierzy. Straty ludności cywilnej sięgnęły od 130 do 200 tys. osób. Około 60 tys. pozostałych warszawiaków wywieziono do obozów koncentracyjnych, a 165 tys. na przymusowe roboty do III Rzeszy. Warszawa w 80 procentach legła w gruzach. W stolicy pozostało raptem kilka tysięcy ludzi.

***

Uroczystości upamiętniające 72. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego rozpoczną się o godzinie 17.00. Zawyją wtedy syreny, symbolizując nadejście godziny „W”. Obchody będą miały miejsce pod pomnikiem Ku Czci Żołnierzy Armii Krajowej na placu Rapackiego. Program uroczystości przewiduje powitanie gości, odśpiewanie hymnu państwowego, podniesienie flagi na maszt, przemówienia okolicznościowe, złożenie kwiatów, odśpiewanie Pieśni Reprezentacyjnej Wojska Polskiego oraz koncert Orkiestry Wojskowej z Torunia.