Program ochrony zabytków – podsumowanie 10 lat pracy

(fot. Pixabay)

W trakcie 10 latach realizacji programu ochrony zabytków w województwie kujawsko-pomorskim pracom konserwatorskim zostało poddanych ponad 380 obiektów, z czego 240 to budynki o charakterze sakralnym

W założenia programu włączone były zarówno remonty konserwatorskie zabytkowych budynków, jak i restauracja dzieł sztuki w całym województwie. Poza kościołami do projektu włączone zostały także budynki parafialne, klasztorne i diecezjalne, a także cerkwie i byłe synagogi. Na liście znalazło się również około 20 pałaców, zamków i dworków, ale i kamienice, zabytkowe szkoły, muzea i placówki medyczne. Wśród innych ciekawych obiektów znalazł się wiatrak „koźlak” w Bierzgłowie, most kolei wąskotorowej w Koronowie, lokomotywa parowa PX-38805 “LEON” należąca do Żnińskiej Kolei Powiatowej, a także zabytkowa pompa strażacka z Serocka.

– Dzięki realizacji programu ochrony zabytków samorządu województwa kujawsko-pomorskiego od ponad 10 lat przekazujemy środki na odnawianie obiektów zabytkowych  – mówi marszałek Piotr Całbecki. – Chodzi zarówno o remonty dachów i elewacji, jak i renowację wnętrz oraz konserwację zabytkowego wyposażenia. Dziękuję radnym województwa za konsekwentne wspieranie tego rodzaju działań, a szczególne podziękowania należą się właścicielom i zarządcom tych obiektów – proboszczom parafii, liderom zgromadzeń zakonnych, dyrektorom instytucji funkcjonujących w tych obiektach, samorządowcom i działaczom pozarządowym. To dzięki nim mamy w regionie setki odrestaurowanych i uchronionych przed zniszczeniem zabytków.

Od 2007 roku, przez 10 lat przeznaczono ponad 80 milionów złotych wsparcia samorządu województwa ze środków unijnych i budżetu, które przeznaczone zostało na ponad 1,2 tysiąca prac w zabytkach. Z kolei już w 2018 roku, na liście programu znalazło się 213 przedsięwzięć, na których realizację trafi około 10 milionów złotych ze środków budżetu województwa oraz Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Dzięki wsparciu samorządu województwa udało się nie tylko odremontować upadające budynki, ale także przeznaczyć część funduszy na prace restauratorskie, czyli polegające na odnowie wartości artystycznych, np ołtarza, obrazu, czy fresku.

Podsumowanie dziesięciu lat realizacji marszałkowskiego programu odbyło się łącznie z inauguracją Europejskich Dni Dziedzictwa. Wydarzenie to miało miejsce 7 września w toruńskim Teatrze Horzycy, gdzie wręczono 140 instytucjom specjalne certyfikaty wraz z podziękowaniami marszałka Piotra Całbeckiego za zaangażowanie w opiekę nad materialnym dziedzictwem regionu.

Co roku samorząd województwa przyznaje również medale Medale Hereditas Saeculorum, wyróżniając praktyki i osiągnięcia w dziedzinie konserwacji i restauracji zabytkowych obiektów. Naszą aktywność w dziedzinie ochrony zabytków zauważyła Unia Europejska, która przyznała naszemu województwu prestiżowe wyróżnienie Europa Nostra.

Za prace konserwatorskie i restauratorskie nagrodę otrzymali:

– Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, za: organizację, budowę i uruchomienie Olenderskiego Parku Etnograficznego w Wielkiej Nieszawce – oddziału Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu.

– Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Toruniu, za wykonanie zadania: remont konserwatorski gmachu lazaretu garnizonowego.

– Klasztor Karmelitów Bosych w Zamartem, za wykonanie zadania: Kościół p.w. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Zamartem. Remont dachu z naprawą odprowadzenia wód opadowych.

A za szczególną opiekę nad zabytkami i ich ochroną nagrodę otrzymali:

– dr hab. Monika Jakubek-Raczkowska, dr hab. Juliusz Raczkowski – autorzy książki: Średniowieczne malowidła ścienne w kamienicach mieszczańskich Starego i Nowego Miasta Toruni

– dr Michał Krukowski – autor książki: Ryte i malowane dekoracje maswerkowe w architekturze średniowiecznej na terytorium ziemi chełmińskiej. Studium typologiczno-formalne,

– dr hab. Michał Woźniak prof. UMK – Dyrektor Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy.