80 lat od pierwszych straceń na Barbarce

(fot. Sławomir Kowalski/torun.pl)

W niedzielę 27 października w Miejscu Pamięci Narodowej na Barbarce odbyło się coroczne nabożeństwo w intencji ofiar hitlerowskich zbrodni. Od tragedii, która dotknęła toruńską społeczność, minęło już 80 lat

W pierwszych dniach II wojny światowej hitlerowcy dokonali masowej egzekucji na około 600 torunianach i mieszkańcach okolicznych miejscowości, co było częścią tzw. Zbrodni Pomorskiej, czyli masowej eksterminacji polskiej inteligencji na całym Pomorzu. Wśród ofiar znalazło się wielu przedstawicieli polskiej elity społecznej i intelektualnej, w tym lekarze, adwokaci, nauczyciele, urzędnicy, księża czy działacze społeczni, a także ludzie młodzi w wieku 16-20 lat. W Toruniu Niemcy najpierw więzili ich w Forcie VII, a pod koniec października 1939 roku wywozili do lasów Barbarki, gdzie dokonywali egzekucji.

– Nawet po 80 latach od tej straszliwej tragedii zdajemy się nadal słyszeć w tej leśnej głuszy Barbarki odgłosy strzałów, nazistowskich komend i płacz cywilnych ofiar — powiedział prezydent Torunia Michał Zaleski. – W tym miejscu uczestniczyliśmy przed chwilą w uroczystej Eucharystii, oddając Bogu pamięć tych, którzy tutaj zginęli. Wtedy było kilkaset takich nabożeństw. Każdy, kto stawał przed lufą karabinu, modlił się do Boga, prosił, aby z tej naszej toruńskiej ziemi mógł odejść w pokoju. Ginęli nasze siostry i bracia, nie wiedząc dlaczego, bo przecież niewyobrażalne było wówczas pomyśleć, że życie trzeba oddać tylko dlatego, że jest się Polką lub Polakiem. Jesienią 1939 roku począwszy od 28 października trwała najczarniejsza karta ośmiowiekowych dziejów Torunia. Ofiarom Barbarki wyznajmy – Toruń o was pamięta!

27 października 2019 roku po raz 80. uczczono pamięć o ofiarach tej hitlerowskiej zbrodni. Po mszy świętej odbyła się uroczystość patriotyczna pod pomnikiem „Ku czci pomordowanych na Barbarce” połączona ze złożeniem wiązanek kwiatów. W ramach obchodów w tamtejszej Szkole Leśnej wykład pt. „Między dołami śmierci Lasów Piaśnickich a Domem Kaźni w Rypinie. Zbrodnie w lesie Barbarka na tle Zbrodni Pomorskiej 1939 r.” wygłosił dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, prof. dr hab. Mirosław Golon.